20. Ogólnopolska Nagroda Literacka

Od 2004 roku rolę organizatora nagrody przejęła Oświęcimska Biblioteka. Książki mogą zgłaszać wydawcy, czytelnicy, a także biblioteki i inne zainteresowane instytucje.

O przyznaniu nagrody decyduje jury złożone z wybitnych badaczy, znawców literatury dziecięcej i bibliotekarzy: prof. Joanna Papuzińska, dr Anna Maria Krajewska, dr Grażyna Lewandowicz-Nosal, dr Małgorzata Chrobak, mgr Jerzy Kumiega, mgr Ewa Świerżewska, mgr Aneta Satława oraz mgr Stanisława Niedziela.

Realizacja projektu służy promocji książek dla dzieci, nie tylko wśród najmłodszych czytelników. Inicjowanie aktywności wśród dorosłych: autorów, wydawców, wychowawców, rodziców i opiekunów stanowi podstawę do stymulowania potrzeb czytelniczych wśród najmłodszego pokolenia. W ramach projektu Nagroda Literacka im. K. Makuszyńskiego Biblioteka realizuje różnorodne formy popularyzujące ideę Nagrody, postać i twórczość patrona Nagrody oraz książki zgłoszone, nominowane i nagrodzone w danym roku. Zwieńczeniem całorocznych działań jest uroczysta gala wręczenia nagrody.

Laureaci otrzymują wówczas statuetkę Koziołka Matołka z brązu, wykonaną przez znakomitego rzeźbiarza Andrzeja Renesa, twórcę pomnika Kornela Makuszyńskiego z Koziołkiem Matołkiem w Zakopanem przed willą “Opolanka”, gdzie znajduje się muzeum Makuszyńskiego.

Zabawy literackie i taneczne oraz baśniowe zagadki z udziałem bajkowych wróżek, a także konkursy plastyczne, malowanie twarzy, balonowe dmuchawce, wielkie bańki mydlane i spotkanie z Koziołkiem Matołkiem to tylko nieliczne atrakcje, które towarzyszą temu wydarzeniu. Wydarzenie uświetnia występ teatrzyku kukiełkowego działającego w bibliotece, któremu prof. Joanna Papuzińska oficjalnie nadała imię Rozwesołek. Po wręczeniu statuetki Koziołka publiczność uczestniczy w spotkaniach autorskich z nagrodzonym pisarzem.

Joanna Papuzińska w jednym z wywiadów powiedziała: “Nagrodę Literacką im. Kornela Makuszyńskiego ustanowiliśmy – pragnąc, by nazwiska najlepszych współczesnych polskich autorów piszących dla dzieci znane były wszystkim i aby nie ginęły w zapomnieniu wśród stosów kolorowych disnejek”.

Warto podkreślić, że Nagroda Literacka, to nie tylko dzień jej wręczenia, ale cały rok różnorodnych działań edukacyjnych. Podczas ostatniej edycji dzieci uczestniczą w licznych porankach literackich, a podczas dodatkowych warsztatów plastycznych oraz pisarskich, Podczas jednej z edycji powstał nawet komiks  - „Nowe Przygody Koziołka Matołka w GALERII KSIĄŻKI”.

Nagroda Literacka to nie tylko ważne wydarzenie dla naszej Biblioteki. To także element promocji miasta Oświęcimia w wydaniu ponadlokalnym i ugruntowanie pozycji Oświęcimskiej Biblioteki – Galerii Książki jako organizatora Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego promującego polską literaturę i polskich autorów. W ramach Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej realizowane są również działania edukacyjne dla dorosłych. W przeddzień oficjalnej uroczystości odbywają się często sesje naukowo-literackie dla bibliotekarzy i nauczycieli.

Organizacja Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej im. K. Makuszyńskiego uzyskuje od kilku lat akceptację i  dofinansowanie ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Laureaci Nagrody Literackiej im. Kornela Makuszyńskiego:

• 1994    Piotr Wojciechowski Bajki żółtego psa, Stentor
• 1995    Joanna Olech Dynastia Miziołków, Egmont
• 1996    Jerzy Niemczuk Przygody Zuzanki, Papirus
• 1997    Anna Onichimowska Dobry potwór nie jest zły,  Podsiedlik-Raniowski i S-ka
• 1998    Tomasz Trojanowski Kocie historie, Philip  Wilson
• 1999    Dorota Gellner Dorota Gellner dzieciom, KAMA
• 2000    Anna Lewkowska Dziwne przygody czarnoksiężnika Zenona, Prószyński i S-ka
• 2001    Marta Tomaszewska Tego lata w Burbelkowie, Nasza Księgarnia
• 2002    Grzegorz Kasdepke Kacperiada, Literatura
• 2003    Małgorzata Strzałkowska „Wiersze, że aż strach!”, Media Rodzina
• 2004    Małgorzata Strękowska–Zaremba Abecelki i duch Bursztynowego Domu, Pracownia Pedagogiczna i Wydawnicza
• 2005    Agnieszka Tyszka Róże w garażu, Literatura
• 2006    Beata Wróblewska Małgosia z Leśnej Podkowy, Egmont
• 2007    Katarzyna Majgier Amelka, Egmont
• 2008    Paweł Beręsewicz Ciumkowe historie, w tym jedna smutna, Skrzat
• 2008   Joanna Papuzińska Super Koziołek za całokształt twórczości
• 2009   Roksana Jędrzejewska-Wróbel, Florka. Z pamiętnika ryjówki oraz Florka. Listy do Józefiny, Literatura
• 2010   Barbara Gawryluk Zuzanka z pistacjowego domu, Literatura
• 2011   Paweł Beręsewicz Tajemnica człowieka z blizną, Literatura
• 2012   Renata Piątkowska, Wieloryb, Literatura

W ramach 20. Ogólnopolskiej Nagrody Literackiej im. Kornela Makuszyńskiego zaplanowaliśmy następujące działania:

1) Wyłonienie zwycięzcy konkursu literackiego, czyli najlepszej książki dla dzieci młodszych, autorstwa polskiego pisarki/pisarza, wydanej w roku 2012, która przesłaniem i charakterem nawiązuje do twórczości Patrona Nagrody.

2) Finałem tego działania będzie dzień 17 października – Święto Książki Dziecięcej, podczas którego zaprezentowane zostaną całoroczne działania dzieci, a autor najlepszej książki otrzyma statuetkę sympatycznego Koziołka Matołka. Na ten dzień przewidziano również gry i zabawy dla dzieci, spotkania autorskie oraz kiermasz książek.

3) Organizacja działań popularyzujące książkę i czytelnictwo zajęcia w ramach Uniwersytetu Bibliotecznych Żaków, oparte na książkach nagrodzonych i nominowanych w poprzedniej edycji Nagrody:

Marzec 2013 - „Wieloryb” Renata Piątkowska – I Nagroda

• blok naukowy (czwartki): „Zdrowie na talerzu” – zajęcia z dietetykiem
• blok literacki (wtorki): „O ładnych – brzydkich słowach słów kilka” – zajęcia z dr Alicją Bartuś z Fundacji na rzecz Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży
   

Kwiecień 2013 - „Brat” E. Kiereś – wyróżnienie

• blok naukowy: „Wehikuł czasu – kiedy Polska nie była jeszcze Polską” – zajęcia z historykiem
• blok literacki: „Baśń niejedno ma imię” – zajęcia z dr Małgorzatą Wójcik-Dudek z Katedry Dydaktyki UŚ;
   

Maj 2013 - „Lenka, Fryderyk i Podróże” Olga Masiuk - wyróżnienie

• blok naukowy: „Podróżować każdy może” – zajęcia z podróżnikiem
• blok literacki: „Podróże na papierze, czyli gdzie można dotrzeć nie wstając z łóżka?” – zajęcia z polonistą
   

Czerwiec 2013 - „Kaktus na parapecie” Magdalena Zarębska – nominacja

• blok naukowy: „Wehikuł czasu – kiedy Polska była PRL-em” – zajęcia z historykiem
• blok literacki: „Różne rzeczy o rzeczach – zajęcia z dr Małgorzatą Wójcik-Dudek z Katedry Dydaktyki UŚ;
   

Lipiec 2013 – zajęcia w ramach wakacji w Bibliotece: „Pamiętnik grzecznego psa”

• W. Cesarz, K. Wechterowicz – nominacja
• Dzień Psa: spotkanie autorskie, spotkanie z trenerami zwierząt (plenerowe), wystawa prac przygotowanych wcześniej na zajęciach UBŻ pt. „Nasze zwierzęta”, projekcje filmów o zwierzętach, promocja książek o zwierzętach;
   

Sierpień 2013 – zajęcia w ramach wakacji w Bibliotece: „Garbus” M. Gintowt - nominacja

• Dzień Garbusa: spotkanie autorskie, spotkanie z członkami Klubu Garberdyni, zabawy literackie i plastyczne;
   

Wrzesień 2013 – „Pitu i Kudłata dają radę” L. K. Talko - nominacja

• blok naukowy:  „Eksperymentować i nie zwariować” – zajęcia z chemikiem
• blok literacki: „Szalone życie szalonej rodziny” – zajęcia  z dr M. Wójcik-Dudek z Katedry Dydaktyki UŚ
   

Październik 2013 - „Masło Przygodowe” Barbara Stenka – nominacja

• blok naukowy: „Świat w szczegółach” - zajęcia z biologiem
• blok literacki: „Przygodowo na co dzień” zajęcia z dr M. Wójcik-Dudek z Katedry Dydaktyki UŚ
   

4) Wystawa, która składać się będzie z 20 plansz w formacie A0, na których umieszczone będą:

• historia Nagrody, jej idea i cele przyznawania,
• część fotodokumentacji poprzednich edycji,
• prezentacja sylwetek nagrodzonych autorów oraz bohaterów ich książek,
• działania prowadzone przez Bibliotekę w zakresie czytelnictwa dzieci i młodzieży,
• informacje o działalności Centrum Literatury Dziecięcej,

Wystawa powstawać będzie w ramach zajęć prowadzonych przez plastyczkę p. Anettę Sanak. Nad treścią merytoryczną wystawy czuwać będzie pracownik CLD.

Zaletą wystawy będzie jej trwałość – po zakończeniu ekspozycji w GALERII KSIĄŻKI będzie ona mogła być wypożyczana do szkół, bibliotek i innych zainteresowanych instytucji kultury, przez co w dalszym ciągu nastąpi popularyzacja idei Nagrody oraz książek i pisarzy nią nagrodzonych.